Nieuws
Hey Anne, heb je even?

Hey Anne, heb je even? Mijn ouders zijn gescheiden en sinds kort heb ik een vriendin wiens ouders óók gescheiden zijn. Met de feestdagen in aantocht begin ik al te zweten: mijn moeder, mijn vader, haar moeder, haar vader, en dan ook nog alle nieuwe partners. Het voelt alsof ik een kerstmarathon moet lopen om iedereen tevreden te houden. Hoe pak ik dit aan? Moet ik vier kerstdagen inplannen?
Leestijd: 4 minuten
Ik moet eerlijk zeggen dat ik mij in een luxepositie bevind: mijn ouders zijn nog altijd samen. Bij ons thuis is het eerder de vraag “Wat zullen we doen met Tweede Kerstdag?” in plaats van “Hoe plannen we het zo dat ‘s ochtends op het ene adres zijn en ’s middags op het andere?”. Maar dat betekent niet dat ik geen inlevingsvermogen heb, of dat ik geen mensen om me heen heb die elk jaar met dit kerstdilemma worstelen.
Met kerst lijkt het wel alsof er een onzichtbare verplichting is dat je iedereen gelukkig moet maken, terwijl jij zelf van hot naar her rent met een Tupperware vol overgebleven gourmetvlees. Het is sowieso eigenlijk best vreemd dat kerst zo strikt aan twee dagen vastzit, alsof 24 december overdag of 27 december ineens niet meer ‘echt’ kerst zouden zijn. Kerst is een feest, en of je het nu een dag eerder of later viert, dat doet niets af aan de gezelligheid. Je kunt nu eenmaal niet op alle familiefeestjes tegelijk aanwezig zijn dus is het een kwestie van creatieve oplossingen vinden. Maar als we ons toch aan die traditionele data willen houden, ontbreekt er in feite maar één dag. Je hebt tenslotte al Kerstavond, Eerste Kerstdag én Tweede Kerstdag- alleen die vierde dag ontbreekt nog.
Een veelgebruikte oplossing bij gescheiden gezinnen is om het ene jaar bij de ene ouder te vieren en het volgende jaar bij de andere. Of, je propt meerdere bezoekjes in één dag. In beide gevallen is er echter een ouder die je teleur moet stellen: of het wordt een “Sorry, we blijven maar een ochtend,” of een “Sorry, we schuiven volgend jaar weer aan.”. En daar begint het vaak: de schuldgevoelens. Voordat je het weet, krijg je te horen hoe jammer ze het vinden dat je niet komt of maar kort blijft, hoe erg ze ervan balen, of- mijn persoonlijke favoriet- dat je blijkbaar meer waarde hecht aan de andere ouder. Klassiek kerstdrama, compleet met een emotionele strik eromheen. Er is één ding dat je in dit soort situaties goed moet onthouden: zij zijn gescheiden, jij niet. Het belangrijkste om een complete GTST-kerstspecial te vermijden, is om eerlijk en duidelijk te communiceren. Vertel over je ‘struggles’ en andere moeilijkheden. Een goede ouder zal altijd luisteren en met je meedenken, zonder je onder druk te zetten.
Een ander veelvoorkomend kerstprobleem is wanneer gescheiden ouders elkaar niet meer kunnen uitstaan. Misschien gaat het bij jouw ouders prima, maar dat geldt niet altijd voor de ouders van je partner. Dit kan zich uiten in venijnige opmerkingen of zelfs geruzie, waarbij de ene ouder de ander constant afkraakt. Voor je partner kan dat behoorlijk zwaar zijn- telkens weer horen hoe ‘slecht’ hun andere ouder zou zijn, kan flink raken. Bovendien zit er een wrange paradox in: als een ouder klaagt over bijvoorbeeld de opvoeding van de ander, zegt dat indirect ook iets over je partner, die immers door die opvoeding is gevormd. Dat kan behoorlijk pijn doen, al beseffen ouders dat vaak niet. Volgens Susan Branje, hoogleraar pedagogische wetenschappen aan de Universiteit Utrecht, hebben ouders vaak niet door hoe kwetsend zulke opmerkingen kunnen zijn. Ze zijn vaak zo bezig met hun eigen frustraties en onverwerkte issues met hun ex, dat ze onbewust egoïstisch handelen. Maar juist dan is het belangrijk om duidelijk te maken wat dat gedrag met jou doet- of, in dit geval, met jouw partner. Het is verleidelijk om te denken dan mensen vanzelf snappen hoe vervelend hun opmerkingen zijn, maar dat is vaak niet zo (wonder boven wonder zijn mensen gewoon niet zo snugger). Pas als je het bespreekbaar maakt, ontstaat er ruimte voor verandering. En wie weet levert dat zelfs iets moois op- een eerlijk gesprek dat de lucht klaart. Dat is toch een stuk fijner dan je frustraties stilzwijgend weg te slikken bij het toetje, om vervolgens in de auto op de terugweg je hart te moeten luchten tegen je partner.
Kort antwoord op jouw vraag: ja en nee. Vier kerstdagen inplannen kán, maar het hoeft zeker niet. Kies vooral voor een oplossing die jouw kerst leuk en ontspannen houdt, in plaats van een verplicht nummertje. Als je alles goed bespreekt, komt het meestal wel goed. En mocht er toch een ouder zijn die zijn of haar frustraties niet opzij kan zetten- tja, dat is dan pech voor hen. Kerst draait om samen zijn en genieten, niet om jezelf over de kop werken om iedereen tevreden te stellen. Dus kies voor wat jóu blij maakt- zelfs als dat betekent dat je in een comfortabele Schotste ruit-pyjama met een kop warme chocomel op de bank ploft en kerst even laat voor wat het is.
‘Hey Anne, heb je even?’- Wat is het?
In de column ‘Hey Anne, heb je even?’ geeft Anne Geerdes antwoord en raad op de vragen van lezers. Het is een eerbetoon aan ‘Dear Dolly’ van Dolly Alderton, die een soortgelijke rubriek had in The Sunday Times. Aan de hand van Alderton’s boek, evenals gepubliceerde artikelen en diverse literaire werken, probeert Anne zo goed mogelijk advies te geven. Beschouw ‘Hey Anne, heb je even?’ als een grote zus aan wie je alles, maar dan ook alles, mag vragen. Niks is te gek. Disclaimer: Anne is geen getraind adviseur, maar slechts een jonge dame die, waarschijnlijk net zoals jij, het leven en haar belangrijke lessen probeert te begrijpen.